Lexicos Realiter

Os diferentes traballos que foron realizados son os seguintes:

Léxico Panlatino de Terminologia do Ambiente

Coordinado por María Teresa Lino e María Rute Costa (Universidade Nova de Lisboa, Portugal) e publicado en 1999, este léxico de 409 entradas presenta os principais termos do sector do medio en portugués, catalán, español, francés, italiano, romeno e inglés. Foron tratadas tamén as variantes xeográficas do portugués de Portugal e de Brasil e do romeno de Romania e da República de Moldavia. Esta obra inclúe índices alfabéticos para cada unha das linguas tratadas, o que facilita a busca dos termos.

Lexique des termes de base de l’informatique

A elaboración deste léxico estivo a cargo de Loïc Depecker (Université de la Sorbonne Nouvelle – Paris III, Francia) e ten por obxectivo amosa-la adaptación das linguas latinas ás novas tecnoloxías e de poñer de relevo o parentesco recíproco entre elas. Comprende 130 conceptos, seleccionados en función do nivel de xeneralidade e de representación dos termos de base da informática. Unha versión en papel foi publicada en 1997, o que constitúe un compendio do Dictionnaire panlatin de l’informatique que pode ser consultado en Internet.

Lexique panlatin d’Internet

Baixo la coordinación de Bureau de la traduction, Travaux publics et Services gouvernementaux-Canadá, este léxico de 300 entradas agrupa os principais conceptos da Internet. Inclúe as linguas seguintes : francés, español, portugués, italiano, romeno, catalán, e galego. Publicado en 2001, este proxecto implica un traballo permanente de actualización, e poder responder deste xeito á evolución terminolóxica do sector tratado.

Léxico panlatino do comercio electrónico

Proxecto coordinado polo Bureau de la traduction, Travaux publics et Services gouvernementaux Canada, que abrangue 300 entradas nas linguas seguintes : catalán, español, francés, galego, italiano, portugués e romanés, co inglés como referencia. Este léxico trata a terminoloxía de varios subdominios : transaccións, marketing, seguridade, criptografía, comunicacións, produtos e servizos para as persoas e as empresas, protección do consumidor, así como tecnoloxías da información. Trátase dunha ferramenta de referencia privilexiada para os internautas do mundo latino. Publicado en 2004.

Neologismos económicos en las lenguas románicas a través de la prensa

neologismes

Publicación das unidades neolóxicas da área de economía documentadas na prensa das diferentes linguas románicas. Este proxecto, levado a caboa baixo a coordinación do Observatori di neologia del Institut Universitari de Lingüística Aplicada (UPF), ten como obexectivos : en primeiro lugar, a detección, a selección e a descrición dos neoloxísmos económicos que aparecen na sección de economía da prensa, para cada unha das linguas románicas. En segundo lugar, o contraste para a harmonización dos neoloxismos documentados no uso para as diferentes linguas. Publicado en 2006.

Vocabulari del genoma humà (Biotecnologia 2)

genome

O obxectivo deste proxecto é a constitución dunha base de datos multilingües (inglés e tódalas demais linguas románicas), sobre o vocabulario básico da terminoloxía relacionada co proxecto do Xenoma Humano. O proxecto foi realizado baixo a coordinación do Grupo de Terminoloxía (IULATERM) do Institut Universitari de Lingüística Aplicada (Universitat Pompeu Fabra). Publicado en Internet e en papel en 2006.

Vocabolario di emodinamica

emodinamica

Este proxecto, coordinado por Giovanni Adamo (Consiglio Nazionale delle Ricerce, Rome, Italie), sitúase dentro do marco do desenvolvemento social da terminoloxía e da actualidade no ámbito da medicina. O Vocabulario de Hemodinámica comprende 244 termos. A lingua de orixe é o italiano e serán tratadas as demais linguas da Rede. Publicado en papel e difundido en Internet en 2006.

Léxico panlatino de bioética

bioethique

Este léxico, que conta con máis de 300 termos en francés e inglés, relativos ao sector da bioética, está coordinado por Gabriel Huard, Bureau de la traduction, Travaux publics et Services gouvernementaux Canada. Foi editado en Internet en 2007.

Léxico panlatino de xeomática

geomatique

Elaboración dun léxico de 321 nocións relativas ao eido da xeomática, disciplina que ten por obxecto a xestión dos datos xeográficos e que se serve das ciencias e as tecnoloxías dedicadas á súa adquisición, almacenamento, tratamento e difusión. A xeomática asóciase principalmente a disciplinas como a topometría, a cartografía, a xeodesia, a fotogrametría , a teledetección e a informática. Este léxico foi publicado en 2007 en catalán, español, francés, galego, italiano, e portugués, acompañado do inglés. Este proxecto foi coordinado por Tina Célestin (Office québécois de la langue française).

Léxico panlatino de carrettillas de almacenamento industrial

chariot

Elaboración dun léxico de 300 termos que trata principalmente da terminoloxía dos tipos de carros elevadores industriais, manuais e motorizados, equipamentos, pezas dos carros, rodas e demais elementos. Este léxico foi publicado en 2007 en catalán, español, francés, galego, italiano, portugués e romanés, acompañado do inglés. Este proxecto foi coordinado por Tina Célestin (Office québécois de la langue française).

Léxico panlatino de Biotecnologia e Cultura de tecidos

biotecnologia

O obxectivo deste proxecto, coordinado por Enilde Faulstich, Lexterm, Brésil, é a elaboración dun glosario de termos específicos do sector do cultivo e melloramento xenético das plantas. A lingua de orixe é o portugués do Brasil. Este glosario comprende 249 termos e os seus equivalentes nas outras linguas de traballo de Realiter. O proxecto conta coa participación dos estudiantes da Universidade de Brasilia e do sector local empresarial.

Léxico panlatino da nanotecnoloxía

Léxico panlatino de nanotecnoloxía (2)

nanotechnologie

Elaboración dun léxico de 160 conceptos relativos ao ámbito da nanotecnoloxía, un campo de estudo multidisciplinar. A nanotecnoloxía aborda principalmente a fabricación de estruturas moleculares cun tamaño mínimo entre 1 e 100 nanómetros. Neste léxico inclúense termos que designan as técnicas, os instrumentos e as unidades de medida que se utilizan para estudar e para fabricar entidades de tamaño nanométrico. De xeito xeral, os termos desta nomenclatura están vinculados no seu conxunto coa física, coa química, coa bioloxía, coa electrónica e mais coa informática.

Léxico panlatino da gripe aviaria

grippe

A gripe aviaria é un tema que ocupa a miúdo titulares de actualidade e un fenómeno novo sobre o que xorden preguntas. Este pequeno vocabulario reúne 72 conceptos relativos á gripe aviaria e á pandemia, con definicións en francés. Os temas pertencen aos seguintes eidos : medicina, bioloxía, farmacoloxía e seguridade. O conxunto terminolóxico inglés-francés é accesible actualmente no sitio Web do Office (www.oqlf.gouv.qc.ca) na sección de Léxicos e vocabularios, en versión PDF.

Vocabulario panlatino de la diffusión e da distribución do libro

livre

Elaboración dun léxico de 172 conceptos relativos principalmente ao campo da edición, da imprenta, do comercio e da publicidade. A difusión de libros constitúe un conxunto de actividades ligadas á promoción e á comercialización de libros entre as que se inclúen os estudos de mercado, a representación de editores, a publicidade nos medios de comunicación, a promoción de vendas, etc. A distribución de libros agrupa ao seu redor actividades loxísticas orientadas a encamiñar os libros cara aos seus lugares de venda.

Léxico panlatino do cambio climático

climat

Desde hai uns anos os efectos do cambios climático fanse sentir cada vez máis sobre todo o planeta. Os gobernos son conscientes da necesidade non só de estudar o fenómeno, que é ineludible tema de actualidade, senón de lle poñer remedio. De aí a importancia de tratar os diversos aspectos do cambio climático : mecanismos, axentes, consecuencias, elementos científicos, medidas e análises e tamén estratexias para frealo. Este proxecto, coordinado polo Bureau de la traduction do goberno de Canadá, conta cunha nomenclatura de base dunhas 300 entradas nas linguas seguintes : catalán, español de América, español de Europa, francés de América, francés de Europa, galego, italiano, portugués de América, portugués de Europa e romanés, co inglés como lingua de referencia.

Terminoloxía da xestión da calidade

qualitat

Este dicionario recolle 87 termos, procedentes da Norma ISO 9000:2005, Quality management systems. Fundamentals and vocabulary. Cada termo presenta as denominacións equivalentes en sete linguas románicas (catalán, castelán, francés, galego, italiano, portugués e romanés), cos seus indicadores de categoría gramatical correspondentes. Tamén en inglés. O dicionario elaborouse no marco da Rede Panlatina de Terminoloxía (Realiter), creada por iniciativa da Unión Latina, que ten como obxectivo favorecer o desenvolvemento das linguas románicas. A coordinación do proxecto recaeu no TERMCAT, que facilitou a nomenclatura de partida en catalán, castelán, francés e inglés.

Terminoloxía da Intelixencia Artificial

inteligenciaartificial

PProxecto coordinado por I. M. Alves, Universidade de São Paulo. Glosario de arredor de 300 termos relativos aos principais subdominios da intelixencia artificial, en todas as linguas da rede, destinado aos usuarios deste sector.

Vocabulario panlatino de material de oficina

bureau

Na oficina, como na casa, manipulamos obxectos miúdos que so útiles no día a día, pero ás veces descoñecemos os seus nomes. Este vocabulario dos obxectos de oficina trata 47 conceptos de base, en ocasións ilustrados, e sempre con definición en francés.

Léxico panlatino do márketing económico

lexic_marketing-2

O léxico panlatino do márketing económico foi  elaborado no  marco da  Rede Panlatina de  Terminoloxía (Realiter)  ao  longo de  dous anos,   no  período 2008-2010.  A  directora do  proxecto  é  a  Profª Dra.  Angela Bidu   Vranceanu, da Universidade  de   Bucarest. O dominio do  Márketing económico é relativamente novo, e o seu  dinamismo non  para de  achegarlle cambios. O interese aplicado deste  dominio é complexo, porque está relacionado con aspectos doutros dominios como a economía, o comercio,  a   publicidade,  a   comunicación  nas   relacións  públicas  etc.   A   lista ilustrativa dos  termos de  márketing escollidos para a  análise limitouse a  unha selección de  ao  redor de  150 termos, considerados representativos do  dominio.

Vocabulari multilingüe da sida

vocabulari_sida

Este léxico reunirá uns 500 termos nas diversas linguas de traballo de Realiter, relativos á infección por VIH e a sida que se utilizan habitualmente no eido asistencial. Conterá termos relacionados coas características biolóxicas do VIH, con aspectos epidemiolóxicos e clínicos da infección por VIH e o sida ou co tratamento da enfermidade. Os destinatarios da obra son tanto os profesionais e estudantes de medicina -especialmente os que traballan no eido asistencial- como os medidadores lingüísticos (xornalistas, tradutores ou correctores) aos que lles cómpre unha ferramenta de consulta para redactaren, traduciren ou corrixiren textos que conteñen terminoloxía médica relacionada con mundo do VIH e a sida.

Léxico panlatino da enerxía eólica

energie_eolienne

Desde hai xa uns anos a enerxía eólica é unha enerxía renovable que suscita cada vez máis interese como enerxía alternativa ás xa existentes. Os gobernos impulsan, ás veces conxuntamente coa empresa privada, para a creación de vastos parques eólicos co fin de aproveitar esta fonte de enerxía que é o vento. De aí a importancia de tratar os diversos aspectos da enerxía eólica : aerodinámica, enxeñería mecánica, enxeñería eléctrica, tipos de xeradores e os seus compoñentes, infraestruturas, transformación da enerxía, meteoroloxía, estados da atmosfera, electricidade e enerxía eléctrica, ordenación do territorio, ambiente. Este léxico, coordinado polo Bureau de la traduction do goberno de Canadá, conta cunha nomenclatura de base dunhas 300 entradas nas linguas seguintes : catalán, español de América, español de Europa, francés de América, francés de Europa, galego, italiano, portugués de América, portugués de Europa e romanés, co inglés como lingua de referencia. Estará rematado en 2011, e será accesible en Internet (nos sitios do Bureau de la traduction e de Realiter).

Vocabulario panlatino da bicicleta

panlatin_velo

Vocabulario panlatino de pneumopatias ocupacionais 

voc_pneumopathies_officiel_web-1

 Pour les besoins de ce projet panlatin portant sur les pneumopathies  professionnelles, l’Office québécois de la langue française (OQLF) a créé une nomenclature de 161 concepts à partir du Vocabulaire des pneumopathies professionnelles, un ouvrage bilingue anglais-français qu’il a publié sur support papier en 1996. Cette  momenclature a  servi  à  l’élaboration  d’un  ensemble  terminologique comportant des termes français, des termes anglais et des définitions  en français. C’est à partir de cet ensemble français-anglais que les autres participants du projet panlatin ont effectué la recherche terminologique nécessaire  afin de fournir les équivalents  appropriés  dans  leur langue respective, en l’occurrence le catalan, l’espagnol, le galicien, l’italien, le portugais et le roumain.

Lexique du soccer

ban-soccer

En prévision de la Coupe du Monde de la FIFA (Fédération Internationale de Football Association) 2014, qui se tiendra du 12 juin au 13 juillet au Brésil, et de la Coupe du Monde Féminine de la FIFA, qui se tiendra au Canada en 2015, le Bureau de la traduction a pris l’initiative de réunir, en un seul ouvrage, la terminologie la plus couramment utilisée au soccer. Le Lexique a été élaboré de concert avec le Grupo de Estudos e Pesquisas em Terminologia (GETerm) de l’Universidade Federal de São Carlos (Brésil). Le Bureau de la traduction souligne également la collaboration bénévole du secteur Communications et Affaires publiques de la Fédération internationale de Football Association (FIFA) en ce qui a trait à la reproduction de données. Le Lexique du soccer comprend l’ensemble de la terminologie en français, en anglais, en portugais et en espagnol se rapportant à ce sport en progression constante au Canada et qui demeure le plus pratiqué à travers le monde.

Vocabulario panlatino das redes sociais

retisociali

Este vocabulario contén 114 termos relacionados coas diferentes redes sociais, especialmente Facebook e Twitter. Cada termo presenta as denominacións equivalentes en seis linguas románicas (catalán, castelán -variantes de Europa e de México-, francés, galego, italiano e portugués -variantes de Europa e do Brasil), cos indicadores de categoría gramatical correspondentes, e tamén en inglés. As definicións figuran en catalán e, nalgúns casos, tamén en castelán. Elaborouse no marco da Realiter. A coordinación do proxecto correu a cargo do TERMCAT, que facilitou a nomenclatura de partida en catalán, castelán, francés e inglés e as definicións procedentes da Terminologia bàsica de les xarxes socials, que elaborou en 2012 coa colaboración da Generalitat de Catalunya. No entanto, este dicionario é un produto que se mantén aberto á actualización permanente do seu contido.

Léxico panlatino dos biocarburantes

banbio

Os biocarburantes están de actualidade por mor da diminución das fontes de produción de enerxía fósil, da volatilidade do prezo do petróleo e da pegada ecolóxica deixada polas fontes de enerxía tradicional. A elaboración deste léxico fíxose no seo de Realiter baixo a coordinación da Oficina da Tradución do Goberno de Canadá. Malia non ser exhaustiva, a nomenclatura desta obra pretende ser un reflexo dos coñecementos acumulados ata hoxe neste ámbito, incluíndo así mesmo terminoloxía de ámbitos como a química orgánica, os produtos forestais, a agricultura ou o medio. A nomenclatura francesa e inglesa foi establecida a partir do exame minucioso de documentos técnicos e monografías. En total, son algo máis de 300 entradas que constitúen o tronco común da obra. O equipo de colaboradores foi convidado a comentar a selección de entradas do Léxico e forneceu os termos equivalentes axeitados nas súas respectivas linguas, concretamente, en catalán, español, galego, italiano, portugués e romanés.

Lessico panlatino dei sistemi fotovoltaici

coverI termini che rinviano alla tecnologia del fotovoltaico e alla sua gestione sono diventati in pochi anni sempre più frequenti nell’uso ed è accresciuta la diffusione descrittiva di questa energia rinnovabile, per spinta scientifica e per comunicazione istituzionale. La terminologia dell’energia solare e fotovoltaica ha così lasciato il suo primo ambiente testuale – il testo tecnico – per essere accolta all’interno di programmi e orientamenti di linee politiche nazionali e locali, di società nazionali e private, nelle varie forme dei linguaggi dei media. La riflessione, svolta in seno all’Osservatorio di terminologie e politiche linguistiche dell’Università Cattolica del Sacro Cuore e alla Rete panlatina di terminologia (Realiter), ha condotto all’elaborazione del presente Lessico panlatino dei sistemi fotovoltaici, il quale si prefigge di raccogliere i termini di base dei sistemi fotovoltaici, al fine di costituire una base di dati multilingue di riferimento per quanti abbiano esigenze terminologiche in tale settore di specialità.

Vocabulaire panlatin du développement durable

panlatin_ddLe concept de « développement » associé à la croissance économique d’un pays s’est principalement répandu après la Seconde Guerre mondiale. Celui de « développement durable », qui en découle, mais qui ajoute l’idée de pérennité, a été créé dans les années 1980 par l’Union internationale pour la conservation de la nature. C’est le terme anglais sustainable development utilisé dans ce rapport qui est à l’origine des différentes appellations qu’on emploie maintenant dans de nombreuses langues, dont les langues latines. Depuis, le concept de « développement » étant en constante évolution, on a tenté maintes fois de redéfinir celui de « développement durable ». La prise en compte du caractère indissociable tridimensionnel du développement durable (environnemental, social et économique) lié à la croissance économique mondiale s’est largement répandue et touche maintenant, dans la plupart des cultures, toutes les sphères de la vie sur terre. Le développement durable est partout et devient une préoccupation inévitable.

Vocabulaire panlatin des systèmes de transport intelligents

Vocabulaire transports intelligents

Le développement des systèmes de transport intelligents est fondé sur l’intégration progressive des technologies de l’information et de la communication dans les infrastructures, les réseaux et les véhicules de transport. En publiant le Vocabulaire panlatin des systèmes de transport intelligents, l’Office québécois de la langue française vise à poursuivre dans ce domaine la promotion et la diffusion non seulement du français, mai aussi des autres langues romanes qui réclament leur place légitime dans ce nouveau domaine d’avenir, aux côtés de l’anglais.

Lessico panlatino dell’energia geotermica

energia geotermica

I termini che rinviano alla tecnologia dell’energia geotermica e alla sua gestione sono diventati in pochi anni sempre più frequenti nell’uso ed è accresciuta la diffusione descrittiva di questa energia rinnovabile, per spinta scientifica e per comunicazione istituzionale. La terminologia dell’energia geotermica ha così lasciato il suo primo ambiente testuale – il testo tecnico – per essere accolta all’interno di programmi e orientamenti di linee politiche nazionali e locali, di società nazionali e private, nelle varie forme dei linguaggi dei media. La riflessione, svolta in seno all’Osservatorio di Terminologie e Politiche Linguistiche dell’Università Cattolica del Sacro Cuore e alla Rete panlatina di terminologia (Realiter), ha condotto all’elaborazione del presente Lessico panlatino dell’energia geotermica, il quale si prefigge di raccogliere i termini di base dell’energia geotermica, al fine di costituire una base di dati multilingue di riferimento per quanti abbiano esigenze terminologiche in tale settore di specialità.

Lessico panlatino della Smart City

smart city

I termini della Smart City, unità terminologica coniata dalle più importanti industrie di telecomunicazioni, quali la Schneider Electric e l’IBM, e diffusasi rapidamente in distinti ambiti del sapere, rinviano a una molteplicità di domini concettuali strutturati in varie terminologie ricche di neologismi. La presente riflessione, svolta in seno all’Osservatorio di Terminologie e Politiche Linguistiche dell’Università Cattolica del Sacro Cuore e alla Rete panlatina di terminologia (Realiter), ha condotto all’elaborazione del Lessico panlatino della Smart City, che si prefigge di raccogliere i termini di base che rinviano al concetto di Smart City e di fornire una base di dati multilingue che sia di riferimento per quanti abbiano esigenze terminologiche nei diversi settori di specialità legati al concetto di “città intelligente”.